Mulder bemint: Robert Schlienz

Eerder verschenen in SANTOS #03, november 2016.

De Tweede Wereldoorlog loopt ten einde en een Rus schiet zijn laatste kogel door de kaak van de Wehrmacht-soldaat Robert Schlienz. Het slachtoffer mag naar huis en wordt in het seizoen 1944-1945 gastspeler van VfB Stuttgart. Het seizoen daarna maakt Schlienz in de Oberliga 46 goals in 30 wedstrijden. Men noemt hem der Dampfmacher.

Dan is er nieuw onheil in aantocht. Op 14 augustus is Schlienz te laat voor een bekerwedstrijd in Aalen. De bus is weg. Hij springt in zijn auto en rijdt er zo hard mogelijk achteraan. Het is snikheet. Schlienz heeft de linkerarm lekker buitenboord tegen de buitenkant van het portier aan hangen, wanneer zijn voorwielen in een gat rijden en de wagen over de kop vliegt. De arm moet worden geamputeerd.

Vier maanden later doet Robert weer mee, nu op het middenveld, waar hij met zijn ene arm, woeste slidings en scherpe tackles de tegenstanders schrik aanjaagt. Kenners van het voetballazaret herinneren zich Franz Beckenbauer, die in de halve finale van het WK van 1970 in de legendarische wedstrijd tegen Italië met een arm in een mitella speelde, wat nog gehandicapter was dan het ontbreken van de arm zelf. Ik herinner me ook doelman Kuiper in het tweede elftal van mijn oude club WVV. Hij had een houten been, zijn bijnaam was Beinie. Toen het tweede kampioen werd, schroefde Beinie het been eraf en stortte zich, triomfantelijk boven het hoofd cirkels zwaaiend met dat been, in het feestgedruis.

Robert Schlienz schudt zijn tegenstander de hand voor aanvang van de Duitse bekerfinale van 1958.

Meer topvoetballers met geamputeerde armen of benen ken ik niet. Ze worden over het algemeen dan ook niet als mooie voetballers, ‘stilisten’, erkend. Die eer is weggelegd voor Pirlo, Platini, Rensenbrink, Xavi en Iniesta. Fraaie traptechniek, elegante motoriek. Maar was Matt le Tissier van Southampton een stilist? Thomas Müller van het huidige Bayern München? Busquets? De even slome als magistrale Berbatov? ‘Stilist’ is een vaag begrip. Ik zou willen pleiten voor een uitbreiding van de voorwaarden, waarbij geamputeerden en slomen ook een kans krijgen. Was het niet Alfredo di Stefano, een van de grootste stilisten die het voetbal heeft gekend, die na een match tegen VfB Stuttgart, tien jaar na de amputatie, de lof van ‘de Machtige Eenarmige’ zong?
De linkermouw van Schlienz’ shirt was met een veiligheidsspeld aan de schouder gehecht en wapperde altijd een beetje met Schlienz mee. Het gaf je het gevoel dat je tegen oorlogsslachtoffers speelde. Bondscoach Sepp Herberger riep de fenomenale Schlienz dan ook slechts drie keer op voor die Mannschaft. Herberger was bang dat tegenstanders zich zouden inhouden. Hij vond dat oneerlijk.

Jan Mulder is schrijver, voetbalanalist, oud-voetballer en, bovenal, liefhebber.